[Aktualizacja 2018]
W związku z dosyć dużym zainteresowaniem ze strony czytelników, widzów oraz znajomych naszą emigracją, postanowiliśmy opracować praktyczny poradnik na temat przeprowadzki do Islandii. Często pytacie nas o formalności związane z przeprowadzką do Islandii, a także, jak znaleźć pracę, wynająć mieszkanie i ogólnie, jak należy się do tej emigracji przygotować. Na naszym kanale na YouTube już niejednokrotnie zdążyliśmy odpowiedzieć na większość pytań związanych z emigracją do Islandii, jednak widzimy, że temat ten wymaga ponownego opracowania – usystematyzowania i zaktualizowania. Dlatego przygotowaliśmy dla was ten oto wpis, który mamy nadzieję, przyda się wszystkim, którzy planują przeprowadzkę do Islandii.
I. PRAWO POBYTOWE NA ISLANDII
Zacznijmy od najważniejszego, czyli od prawa pobytowego na Islandii. Pobyt rozróżniamy na krótszy (do trzech miesięcy) oraz na dłuższy niż trzy miesiące.
Pobyt do trzech miesięcy
⇨ Do Islandii można wjechać na dowodzie osobistym (lub paszporcie), ponieważ zarówno Polska, jak i Islandia należą do Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz strefy Schengen.
⇨ Polacy mogą przebywać na Islandii do 3 miesięcy i nie podlegają obowiązkowi rejestrowania się na Islandii i posiadania numeru personalnego (kennitala).
⇨ Natomiast jeżeli planuje się podjęcie pracy na okres do 90 dni, to wtedy pracodawca ma obowiązek uzyskania dla pracownika numeru personalnego (kennitala), który jest niezbędny do legalnej pracy na Islandii. W tym przypadku nie można samodzielnie ubiegać się o numer personalny (kennitala) w urzędzie – Narodowym Rejestrze Islandii (natomiast oczywiście zawsze można wykupić ten numer zaraz po przyjeździe w banku).
Filmy o podróżach i życiu w Islandii znajdziesz tutaj: Subskrybuj
Pobyt dłuższy niż trzy miesiące
⇨ Na Islandii legalnie, bez rejestracji można przebywać do 3 miesięcy lub do 6 miesięcy, jeżeli aktywnie poszukuje się pracy. Okres 3 lub 6 miesięcy jest liczony od daty przylotu na Islandię (warto zachować bilet lotniczy/promowy).
⇨ Po 3 lub 6 miesiącach, jeżeli planuje się mieszkać czy pracować na Islandii, należy się zarejestrować w urzędzie – Narodowym Rejestrze Islandii (Þjóðskrá), czyli złożyć wniosek o pobyt dłuższy niż 3 miesiące (Wniosek A-262).
We wniosku należy uzupełnić następujące informacje:
- Imię, nazwisko, płeć, datę urodzenia, numer ID/PESEL, kraj urodzenia, obywatelstwo, stan cywilny, czy posiadamy dzieci, adres e-mail, numer telefonu;
- Stały adres zameldowania w swoim kraju;
- Datę przylotu na Islandię i informacje czy pracowało się wcześniej na Islandii;
- Adres na Islandii;
- Informacje o małżonku/partnerze;
- Informacje o dzieciach;
- Informacje o rodzicach/prawnych opiekunach, jeżeli wnioskodawcą jest osoba, która nie ukończyła 18 lat;
- Powód rejestracji (i w zależności od kategorii będzie trzeba dostarczyć odpowiedni dokument);
- Dokumentację pomocniczą: tutaj poproszą o paszport (i w razie konieczności o pełny akty urodzenia) oraz zaświadczenie o stanie cywilnym (jeżeli go nie posiadamy, to zostanie wpisany on jako nieznany, co może powodować późniejsze prawne ograniczenia);
- Miejsce na komentarz;
- Podpis opiekunów prawnych, jeżeli wniosek dotyczy dziecka w wieku poniżej 18 roku życia;
- Data, miejsce i podpis.
Czyli do rejestracji musimy posiadać:
- Paszport/dowód osobisty – dokument, który stwierdza miejsce urodzenia (w razie konieczności zostaniemy poproszeni o pełny odpis aktu urodzenia) oraz powinno się posiadać zaświadczenie o stanie cywilnym;
- Dokumenty – w zależności od tego, w jaki sposób chce się udowodnić, że ma się prawo do legalnego pobytu na Islandii. Jest to punkt 8 we wniosku;
- Numer personalny (kennitala) – jeżeli już go posiadamy, to jego status z tymczasowego zostanie zmieniony na stały, a jeżeli jeszcze go nie posiadamy, to zostanie on nam nadany.
⇨ Jeżeli spełnia się wszystkie warunki, to po kilku tygodniach otrzymujemy list z certyfikatem rejestracji, czyli potwierdzenie, że posiada się prawo do legalnego przebywania na Islandii.
⇨ Od daty przyznania certyfikatu rejestracji, po upływie 6 miesięcy otrzymuje się pełne ubezpieczenie zdrowotne na Islandii.
My z Damianem, rejestrowaliśmy się we wrześniu 2016 roku i wówczas złożyliśmy w urzędzie, przetłumaczone u tłumacza przysięgłego na język angielski następujące dokumenty:
- pełny odpis aktu urodzenia,
- zaświadczenie o niekaralności,
- zaświadczenie o stanie cywilnym.
Podsumowując: Aby legalnie przebywać na Islandii powyżej trzech miesięcy, musimy posiadać numer personalny (kennitala) i zarejestrować się w Narodowym Rejestrze Islandii. Prawo do pobytu na Islandii powyżej 90 dni posiada się, jeżeli:
- jest się zatrudnionym w pełnym wymiarze godzin lub prowadzi się własną działalność gospodarczą zarejestrowaną na Islandii;
- posiada się wystarczające środki finansowe na utrzymanie siebie (czy też rodziny) i pełne ubezpieczenie zdrowotne, co ma wykazać, że nie będzie konieczności korzystania ze świadczeń socjalnych;
- pobyt jest związany z nauką;
- jest się członkiem rodziny obywatela Islandii lub innej osoby posiadającej prawo pobytu na Islandii.
II. NUMER PERSONALNY (KENNITALA)
Numer personalny (kennitala) jest niezbędny m.in. do:
- legalnego, dłuższego niż 90 dni pobytu na Islandii;
- podjęcia pracy;
- wynajęcia mieszkania;
- rozpoczęcia nauki na studiach, odbycia stażu studenckiego czy zawodowego;
- normalnego funkcjonowania w kraju.
⇨ Numer ten najłatwiej i najszybciej można uzyskać, wykupując go w banku [EDIT 2019: Ta opcja nie jest dostępna już we wszystkich bankach!]. Do tego będzie potrzebny paszport lub dowód osobisty oraz pieniądze. Zostanie on nadany do kilku dni i kosztuje około 12 000 ISK (ceny ciągle się zmieniają i są różne w zależności od banku, dlatego warto samodzielnie przejść się po bankach i samemu dowiedzieć się, ile aktualnie uzyskanie tego numeru kosztuje). Numer personalny traci ważność po trzech miesiącach, dlatego, jeżeli planuje się dalszy pobyt czy pracę na Islandii, należy się zarejestrować w Narodowym Rejestrze Islandii, po czym status tego numeru z tymczasowego zostanie zaktualizowany na stały.
⇨ Innym sposobem na uzyskanie numeru personalnego (kennitala) jest udanie się do Narodowego Rejestru Islandii i zarejestrowanie się, natomiast czas oczekiwania jest dużo dłuższy i trzeba również od razu udokumentować powód przyjazdu na Islandię.
⇨ Kiedy przyjeżdżamy do pracy na Islandię i chcemy pracować do trzech miesięcy, czyli np. przyjeżdżamy do pracy sezonowej, to wówczas pracodawca załatwia nam numer personalny (kennitala). Oczywiście często zdarza się tak, że ludzie przyjeżdżający do pracy sezonowej pracują dłużej niż 90 dni i wtedy pracodawca podpowiada i pomaga w załatwieniu przedłużenia takiej pracy.
⇨ Nie można zdalnie (z Polski) załatwić numeru personalnego (kennitala).
III. CO JESZCZE NALEŻY ZAŁATWIĆ?
Oprócz uzyskania numeru personalnego oraz zarejestrowania się w urzędzie należy pamiętać m.in. o:
⇨ Posiadaniu islandzkiego numeru telefonu: Nie zwlekajcie z zakupem islandzkiej karty sim, ponieważ od pierwszych dni będziecie potrzebowali islandzkiego numeru telefonu. Poproszą was o niego w banku, pracy czy urzędzie. My zaczęliśmy od sieci NOVA, która obecnie jest najpopularniejszą siecią wśród Polaków, następnie używaliśmy Síminn a obecnie Vodafone. Zasięg w każdej sieci jest taki sam.
⇨ Otwarciu Konta bankowego: Zaraz po przyjeździe należy otworzyć islandzkie konto bankowe, ponieważ tylko na nie otrzymuje się pensje – nigdy do ręki. Do otwarcia konta bankowego będzie potrzebny numer personalny (kennitala), a także (w zależności od banku) małe legitymacyjne zdjęcie, które zostanie zeskanowane i wydrukowane na karcie płatniczej.
⇨ Powiadomieniu poczty o miejscu zamieszkania: Kiedy jest się już zarejestrowanym albo się przeprowadza i zmienia adres, ważne jest, aby powiadomić o tym pocztę, więcej informacji tutaj: Póstur.is.
IV. MIESZKANIA NA ISLANDII
Najważniejsze jest, aby mieć dach nad głową, a na Islandii wcale nie jest to takie proste – zwłaszcza w stolicy. Ceny wynajmu mieszkań i pokoi są horrendalnie wysokie i trzeba być przygotowanym na bardzo duży wydatek, ale zanim przejdziemy do kwestii finansowych, powiemy wam o tym, gdzie szukać lokum.
Gdzie szukać ogłoszeń?
- w agencjach nieruchomości (np. Almenna czy Heimavellir);
- w Internecie (na grupach facebookowych przede wszystkim w ze słówkiem leiga);
- na portalach internetowych z ofertami mieszkań (np. Leigulistinn czy Leiga);
- wśród znajomych, którzy mieszkają już na Islandii – może słyszeli oni o jakimś wolnym mieszkaniu czy pokoju, albo sami będą chętni udostępnić swój kąt;
- warto również zapytać swojego szefa, czy nie miałby dla was jakiegoś lokum – sama byłam świadkiem jak menadżerka w mojej firmie, wynajęła koledze mieszkanie;
- gazetach (tych darmowych, które rozdawane są do skrzynek).
Ile kosztuje wynajem?
⇨ Agencje nieruchomości czy inni wynajmujący mieszkania wymagają wpłacenia depozytu (kaucji zabezpieczającej). Depozyt zazwyczaj jest w wysokości dwóch czynszów, jednak podobno obecnie (2017/2018) powinien on być w wysokości tylko jednego czynszu.
⇨ Natomiast sam czynsz za mieszkanie dwupokojowe w Reykjaviku, około 65 m², to koszt około 180 000 – 200 000 ISK, a nawet więcej – wszystko oczywiście zależy od lokalizacji, agencji/wynajmującego. Należy pamiętać, że ceny wynajmu (oraz życia) różnią się od regionu, w którym się mieszka.
⇨ Ceny pokoi (Reykjavik) oscylują wokół 80 000, a nawet 100 000 ISK! Oczywiście, jeżeli ma się szczęście, to da się wynająć taniej, ale ciężko.
Więcej informacji na temat wynajmu mieszkań (pokoi) na Islandii dowiecie się z tego artykułu: Mieszkania w Islandii – jak znaleźć lokum i ile kosztuje wynajem? Przeczytacie w nim, ile my płacimy za czynsz oraz wiele bardzo ważnych informacji, o których należy pamiętać przed podpisaniem kontraktu o wynajem.
V. PRACA NA ISLANDII
Islandzki rynek pracy jest otwarty dla obywateli polskich i nie ma konieczności uzyskiwania specjalnych zezwoleń na pracę. Natomiast, aby podjąć pracę należy posiadać:
- numer personalny (kennitala);
- a następnie certyfikat rejestracji, czyli należy się zarejestrować w Narodowym Rejestrze Islandii – jeżeli planuje się pracować dłużej niż 90 dni;
- konto bankowe w islandzkim banku;
- dokumenty ( z naszego doświadczenia zawsze proszą o zaświadczenie o niekaralności).
Jak szukać pracy na Islandii?
⇨ Najłatwiejszym i najszybszym sposobem na szukanie pracy jest po prostu rozsyłanie CV wraz z listem motywacyjnym (bądź krótką notką o sobie) do firm, w których chce się pracować.
⇨ Innym, podobnym sposobem jest wysyłanie aplikacji przez portale internetowe oferujące prace, albo bezpośrednio ze stron internetowych interesujących nas firm. Bardzo często firmy na swoich stronach internetowych mają zakładkę „praca” lub „kariera”, a w nich możliwość wysłania aplikacji o pracę.
⇨ Kolejnym sposobem jest spacer po firmach, które was interesują. Zawsze należy się starać o rozmowę z menadżerem. Miejcie przy sobie wydrukowane CV i najlepiej, abyście również wcześniej wysłali na maila swoje CV – to ma pokazać, że naprawdę zależy wam na podjęciu pracy.
⇨ Jeszcze innym sposobem na szukanie pracy, jest pytanie swoich znajomych (którzy już żyją i pracują na Islandii, albo byli tu i mają znajomości), czy przypadkiem nie słyszeli o jakiejś pracy, albo czy nie mogliby was polecić. Bardzo często pracę na Islandii dostaje się z polecenia.
Gdzie szukać pracy na Islandii?
⇨ Szukać pracy można na portalach internetowych z ofertami pracy (np. na alfred.is czy stjornarradid.is), ale jest też wiele innych, nawet specjalistycznych, dotyczących konkretnych branży.
⇨ Pytać o pracę można również na różnych grupach facebookowych, oczywiście na polskiej grupie Polacy na Islandii, albo angielskojęzycznych np. Away from Home – working in Iceland, czy Work in Iceland.
⇨ Jeżeli szukacie pracy w konkretnej branży, to oczywiście warto zrobić listę wszystkich firm, które was interesują i po kolei kontaktowanie się z nimi. Jeżeli szukacie pracy sezonowej, to możecie wejść np. na stronę Booking.com, wypisać wszystkie hotele czy guesthousy i po kolei się z nimi kontaktować.
Kiedy szukać pracy na Isladnii?
⇨ Zdecydowanie najlepiej jest szukać pracy zimą, kiedy pracodawcy kompletują zespoły pracowników na sezon. Czyli jeżeli chcecie przyjechać tutaj do pracy sezonowej, to najlepiej, abyście już od stycznia rozsyłali CV.
⇨ Dobrym okresem na szukanie pracy jest również jesień, kiedy dzieciaki wracają do szkół i opuszczają swoje dotychczasowe stanowiska, a pracodawcy poszukują nowych pracowników – w tym okresie znalazł pracę Damian.
Zapraszamy również do przeczytania tych dwóch artykułów:
- Praca na Islandii – nasze doświadczenia i wskazówki
- Praca na Islandii – jak, gdzie i kiedy jej szukać, aby ją znaleźć? – z wieloma praktycznymi informacjami, linkami i ciekawostkami.
VI. KOMUNIKACJA MIEJSKA
Na początku waszego życia na Islandii prawdopodobnie nie będziecie mieli samochodu (zawsze możecie zapytać w pracy, czy nie znalazłby się jakiś dla was :)), i będziecie skazani na komunikację miejską. Ktoś nas kiedyś zapytał, czy na Islandii są metra i tramwaje – tak jak u nas w Polsce. No cóż, na Islandii ledwo jeżdżą autobusy – ale jeżdżą ;). Bardzo ważne jest to, aby przed wynajęciem mieszkania/pokoju oraz podjęciem pracy, upewnić się, jaki będziecie mieli dojazd. Nie ma tutaj wielu linii, a siatka połączeń jest dosyć skromna. Bilet miesięczny w Reykjaviku to wydatek około 12 000 ISK. Więcej informacji znajdziecie tutaj: Strætó.is.
VII. CO WARTO ZE SOBĄ WZIĄĆ PRZEPROWADZAJĄC SIĘ DO ISLANDII?
Przedstawiamy wam listę rzeczy do spakowania, którą sporządziliśmy na podstawie tego, co my sami ze sobą wzięliśmy, a także tego, czego nam brakowało – czyli tego, czego zapomnieliśmy spakować, albo wzięliśmy za mało.
- Ubrania na islandzką pogodę – oczywiście najodpowiedniejsze kupicie na miejscu – idealnie przystosowane do islandzkich warunków pogodowych. Jednak na początku prawdopodobnie nie będzie was na nie stać, bo kurtka potrafi kosztować całą wypłatę, więc warto przywieźć ze sobą naprawdę sporo ubrań! Najlepiej jest się tutaj ubierać na cebulkę, w ubrania sportowe, odporne na wiatr i deszcz. Nie zapomnijcie również o odpowiednich butach, czyli z grubą podeszwą i powyżej kostek.
- Strój kąpielowy – na Islandii występuje wiele gorących źródeł, w których fajnie jest się czasem zrelaksować. Basenów również jest tu mnóstwo i prędzej czy później podchwycicie tę jakże islandzką pasję do pływania.
- Okulary przeciwsłoneczne – niech tzw. wieczne ciemności was nie zmylą, bo na Islandii słońce (zimą również!) potrafi nieźle razić po oczach.
- Zapas ulubionych kosmetyków – chociaż wszystko tutaj jest, to jednak wybór nie jest tak szeroki, jak chociażby w Polsce. Po kilku miesiącach może was zacząć nudzić wieczne używanie tego samego żelu pod prysznic, więc warto przywieźć ze sobą kilka różnych sztuk ulubionych kosmetyków – zanim poznacie tutaj nowe i się do nich przyzwyczaicie.
- Zapas lekarstw – koniecznie przywieźcie ze sobą zapas lekarstw, które zażywacie – np. te na receptę, a także, jeżeli uważacie to za konieczne, antybiotyki. Tutaj tak łatwo nie zaopatrzycie się w lekarstwa, bo lekarze niechętnie wypisują recepty i często nie widzą konieczności przyjmowania leków. Wydaje nam się, że to prawidłowe podejście, bo najlepiej jest się leczyć naturalnie, ale jeżeli chcecie mieć pewne poczucie bezpieczeństwa, to spakujcie ich zapas! Ja spakowałam zapas mojego lekarstwa na serce, którego, jak się potem okazało, nie mogłam kupić przez wiele miesięcy – aż do momentu, kiedy mój kardiolog zaczął go specjalnie dla mnie sprowadzać z zagranicy. Jeżeli chodzi o witaminy i suplementy, to znajdziecie ich tutaj pod dostatkiem!
- Zapas książek – zawsze powtarzam, że nie wyobrażam sobie domu bez książek. Lecąc na Islandię, wzięliśmy raptem jeden przewodnik i stanowczo było to za mało. Kiedy tylko wprowadziliśmy się do naszego mieszkania w Reykjaviku i zaczęliśmy je urządzać, zrobiliśmy dosyć sporo miejsca na książki, których nam jeszcze brakowało. Z racji tego, że niewiele firm oferuje wysyłkę za granicę, a co dopiero na daleką Islandię, mieliśmy twardy orzech do zgryzienia, jak sobie z tym poradzić. I całe szczęście, dosyć szybko trafiliśmy na BookMaster, czyli księgarnię internetową, która wysyła książki na cały świat – nawet do naszej Islandii! Zatem jeżeli mieszkacie za granicą (czy w Polsce) i szukacie dobrej, sprawdzonej i pewnej księgarni internetowej, nie wahajcie się zamawiać z ich strony.
- Sprzęt elektroniczny – nie zapomnijcie o swoim laptopie, aparacie fotograficznym oraz zapasowych bateriach, kartach pamięci, przejściówkach, dyskach i kablach. Te wszystkie rzeczy są na Islandii dużo droższe, a poza tym wybór również nie jest zbyt duży.
Zapraszamy również do przeczytania pozostałych wpisów z tej serii:
- Co spakować na emigrację do Islandii?
- Praca na Islandii – nasze doświadczenia i wskazówki oraz Praca na Islandnii – jak, gdzie i kiedy szukać, by ją znaleźć [2018]
- Mieszkania na Islandii – jak znaleźć lokum i ile kosztuje wynajem?
A także do śledzenia naszego kanału na YouTube, na którym znajdziecie wiele emigracyjnych poradników oraz daily vlogi pokazujące nasze codzienne życie na Islandii.
Wciąż tu jesteś? To chyba znaczy, że spodobała Ci się nasza praca! Będzie nam jeszcze milej, kiedy dasz nam o tym znać! 👉 Może zostawisz komentarz? Możesz anonimowo! Dla nas to naprawdę wiele znaczy! 👉 Może dołączysz do naszego instagramowego świata, w którym jesteśmy każdego dnia? 👉 Może polubisz nasz fanpage, gdzie dajemy znać o każdej nowej publikacji? 👉 Może zasubskrybujesz nasz kanał na YouTube, gdzie wrzucamy pozytywne vlogi? 👉 Może dołączysz do naszego newslettera? Warto, bo wysyłamy prezenty! Pozostańmy w kontakcie! Nasz Mały Świat tworzymy razem!